Küresel iklim değişikliğiyle birlikte daha sık ve yoğun yaşanan sıcak hava dalgaları, yalnızca çevreyi değil, insan beynini de etkiliyor. Uzmanlar, epilepsi, demans, felç ve MS gibi nörolojik hastalıkların yüksek sıcaklıklarla kötüleştiğine dikkat çekiyor.
Sıcak hava beyin sağlığını nasıl etkiliyor?
Epilepsi hastalarında risk artıyor
İngiltere merkezli BBC’nin aktardığına göre, aşırı sıcaklar epilepsi hastalarında nöbet riskini ciddi oranda artırıyor. Beş aylıkken tonik-klonik nöbet geçiren Jake adlı çocuğun hikayesi, bu duruma çarpıcı bir örnek teşkil ediyor. Dravet Sendromu teşhisi konan Jake’in ailesi, sıcak havalarda oğullarının sağlık sorunlarının şiddetlendiğini belirtiyor.
Jake’in annesi Stephanie Smith, “Her yaz sıcaklarla birlikte zorlu bir mücadele başlıyor. Artan sıcaklıklar, bu yıkıcı hastalıkla yaşamanın yükünü daha da artırıyor,” dedi.
Uzman görüşü: “Tetikleyici faktörler çoğaldı“
University College London’dan nörolog Prof. Dr. Sanjay Sisodiya, Dravet Sendromu’nun yalnızca buzdağının görünen kısmı olduğunu belirtti. Sisodiya’ya göre sıcak hava dalgaları epilepsi, ensefalit, migren, multiple skleroz (MS) ve felç gibi birçok nörolojik bozukluğu kötüleştiriyor.
Aşırı sıcaklar beyin hücrelerini zorluyor
Beyin ısıyı kaldıramıyor
Beyin hücrelerinin ısıya karşı oldukça hassas olduğu biliniyor. Aşırı sıcaklıkta beyin, ısıyı uzaklaştırmak için sürekli çalışmak zorunda kalıyor. Bu durum, sinir hücreleri arasındaki iletişimi bozan moleküler bozulmalara yol açabiliyor.
Sağlıklı bireylerde dahi bilişsel etki
Yüksek sıcaklık yalnızca hasta bireyleri değil, sağlıklı insanları da etkiliyor. Karar alma mekanizmaları yavaşlıyor, agresyon artabiliyor ve depresif davranışlar gözlemlenebiliyor.
Alzheimer ve demans hastaları risk altında
Sıcak hava dalgaları döneminde Alzheimer ve diğer demans hastalarında hastaneye başvuru oranları ve ölüm vakalarında artış yaşanıyor. Yaşlı bireylerin ısıya adaptasyon kapasitesi düşüyor ve bu durum sağlıklarını daha da tehlikeye atıyor.
Gebe kadınlar ve bebeklerde gelişim riski
Araştırmalar, aşırı sıcakların erken doğum riskini %26 artırabildiğini gösteriyor. Bu durum, nörogelişimsel bozukluklara neden olabilecek bir temel oluşturuyor.
